مقدمه: سرطان پستان شایع‌ترین نوع سرطان و دومین علت عمده مرگ ناشی از سرطان در بین زنان است. خودآزمایی پستان یک روش غربالگری بدون هزینه است که توسط خود زنان انجام می‌شود. هدف این مطالعه بررسی آگاهی و عملکرد زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهرسبزوار در زمینه انجام خودآزمایی پستان می‌باشد .

  روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد که در سال 1388 انجام شده است. در این مطالعه 364 زن بالای 20 سال در مراکز بهداشتی شهر سبزوار شرکت نمودند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش به‌صورت تصادفی خوشه‌ای انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه حاوی مشخصات فردی- اجتماعی و اطلاعاتی در مورد آگاهی و عملکرد خودآزمایی پستان در زنان مورد مطالعه بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss و آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.

  یافته‌ها: نتایج بیانگر آن است که5/35 درصد افراد در مورد روش ‌ های تشخیص زودرس سرطان پستان، علا یم و نشانه‌های آن آگاهی دارند میانگین سنی افراد 0/10 ± 45/33 سال و شاخص توده بدنی 3/4 ± 79/25 بود مطالعه حاضر نشان داد که میزان سواد با اگاهی کلی ارتباط معنی‌دار دارد 02/0 = P . از نظرداشتن آگاهی به زمان انجام خودآزمایی، در این مطالعه 8/44 درصد از زنان انجام‌دهنده خودآزمایی به‌هنگام اتمام قاعدگی مبادرت به این کار نمودند و بنابراین از زمان انجام معاینه آگاهی داشتند. میزان عملکرد با سطح تحصیلات معنی‌دار نشد 06/0 = .P نتایح پژوهش حاضرنشان داد که سن با آگاهی ارتباط دارد . (03/0 = p ) ولی با تأهل و شغل همسر ارتباط معنی‌داری ندارد.

  نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که آگاهی و عملکرد خودآزمایی پستان در زنان مورد مطالعه نامناسب بود . ب نابراین برنامه‌های آموزشی جهت تشویق زنان برای انجام خودآزمایی پستان ب ه طور صحیح توصیه می‌شود.