1- گروه بهداشت باروری، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
2- گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران ، alesaleh70@yahoo.com
چکیده: (22 مشاهده)
سردبیر محترم؛
سرطان پستان یکی از شایعترین انواع سرطان در میان زنان در سطح جهان است. انتظار میرود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به ۲.۶۴ میلیون نفر افزایش یابد (1). بروز سرطان پستان در سالهای اخیر در میان زنان ایرانی نیز افزایش یافته و در سال ۲۰۱۹ تعداد ۱۴,۷۴۳ مورد گزارش شده که ۲.۵ برابر آمار سال ۱۹۹۰ است (2). خوشبختانه، پیشرفت در تشخیص زودهنگام و درمان، منجر به بهبود پیشآگهی شده است بهطوریکه یک مطالعه از ایران نرخ بقای ۵ و ۱۰ ساله را به ترتیب ۸۰٪ و ۶۹٪ گزارش کرده است (3). با این حال، چالشهای جدیدی برای بازماندگان سرطان پدید آمده است.
تشخیص و درمان سرطان پستان میتواند تأثیر قابل توجهی بر بهزیستی جسمی و روانی فرد داشته باشد. تحقیقات نشان میدهد که بیش از ۹۰٪ زنان مبتلا به سرطان پستان اختلال عملکرد جنسی را تجربه میکنند (4). دستیابی به عملکرد جنسی مطلوب، که شامل فعالیت جنسی بدون درد یا ناراحتی و تجربه میل، برانگیختگی و ارگاسم بدون موانع روانی است، تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل از جمله عوامل بیولوژیکی، روانی، اجتماعی، معنوی، مذهبی، اقتصادی، سیاسی و تاریخچه فرد قرار دارد (5). علاوه بر کاهش اعتماد به نفس و تصویر بدن، تشخیص سرطان پستان میتواند منجر به مشکلات سلامت روان و ایجاد فشار بر روابط بین فردی شود و در نهایت کیفیت کلی زندگی زن، از جمله بهزیستی جنسی او را تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، جراحی سرطان و شیمیدرمانی میتوانند عملکرد جنسی را به میزان بیشتری تضعیف کنند. ماستکتومی در نیمی از بیماران مبتلا به سرطان پستان به عنوان یک روش درمانی استفاده میشود که در آن یک عضو جنسی برداشته می شود. این روش میتواند منجر به مشکلات روانی و جنسی شود (6). همچنین، درد مزمن در بیماران سرطانی میتواند تأثیر قابل توجهی بر بهزیستی جسمی، جنسی و روانی آنان و همچنین کیفیت کلی زندگی آنان داشته باشد (7).
بار سنگین سرطان و درمانهای آن اغلب منجر به نگرانیهای جنسی بلندمدت برای زنان میشود. اختلالات جنسی همچون کاهش میل جنسی، خشکی و ناراحتی واژینال میتوانند بار روانی قابل توجهی بر بیمار و شریک زندگی او وارد کنند. ممکن است احساس گناه در زن بهوجود آید زیرا او برای فعالیت جنسی تلاش میکند، از طرفی شریک زندگیاش ممکن است به دلیل تحت فشار قرار دادن او با وجود درد و ناراحتی، احساس گناه کند. این چالشها در نهایت میتواند منجر به کاهش فعالیت جنسی و نتایج نامطلوب عاطفی و بینفردی شود (8).
سرطان پستان میتواند یک تجربه تهدیدکننده زندگی و فشارآور عاطفی برای زنان باشد. متأسفانه، علیرغم شیوع بالای مسائل جنسی در میان بیماران سلامت جنسی اغلب در کلینیکهای انکولوژی نادیده گرفته میشود. همچنین ممکن است بیماران از بحث در مورد نگرانیهای جنسی خود احساس شرم یا تردید کنند (9). توجه به این موضوع اهمیت دارد که جنسیت بخش اساسی از بهزیستی انسان است. زنان مبتلا به سرطان پستان بدون در نظر گرفتن مرحله درمانی خود، نیاز به پشتیبانی و کمک از سوی ارائهدهندگان مراقبت سلامت خود دارند. شناسایی زودهنگام اختلال عملکرد جنسی و ارائه مداخلات مناسب، مانند زوجدرمانی و مشاوره جنسی، میتواند به بیماران در ازسرگیری فعالیت جنسی کمک کند. مهم است که برای ارزیابی بیماران رویکردی کلنگر در پیش گرفته شود و هر دو جنبه جسمی و روانی اختلال عملکرد جنسی مورد توجه قرار گیرد. ایجاد کلینیکهای سلامت جنسی در مراکز انکولوژی میتواند بهطور قابل توجهی کیفیت زندگی و امید به زندگی این بیماران را بهبود بخشد.
نوع مطالعه:
نامه به سردبیر |
موضوع مقاله:
تغذیه، روانشناسی، ورزش دریافت: 1404/6/4 | پذیرش: 1404/8/7