مجله علمی

مقدمه: ادم لنفاوی اندام فوقانی یکی از شایع‏ترین عوارض درمان سرطان پستان می‏باشد که معمولاً با درد، ناراحتی‏ های جسمی و روانی و اختلال در انجام فعالیت‏های روزانه زندگی و در نتیجه، نقصان کیفیت زندگی همراه است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برنامه درمان احتقان‏زدایی مختلط اندام فوقانی بر میزان ادم لنفاوی و کیفیت زندگی، در زنان بعد از جراحی سرطان پستان انجام شد.

روش بررسی: تحقیق حاضر یک مطالعه تک گروهی از نوع قبل و بعد می باشد که بر روی 36 نفر از زنان مبتلا به ادم لنفاوی متوسط، ناشی از ماستکتومی، با استفاده از روش نمونه‏ گیری در دسترس انجام گرفته است. ابزار جمع ‏آوری داده‏ ها شامل؛ اندازه‏گیری حجم ادم لنفاوی اندام از طریق تانک حجم سنج، کیفیت زندگی با استفاده از پرسشنامهSF-36 health survey، قبل، 2 و 4 هفته بعد از انجام مداخله بود. مداخله به مدت 4 هفته مستمر، در دو فاز غیر تهاجمی، هر کدام به مدت 2 هفته، انجام شد. تحلیل داده‏ها و بررسی تاثیر درمان بر حجم ادم لنفاوی و کیفیت زندگی بیمار، بعد از انجام آزمون شاپیروویلک، با استفاده از آزمون آنالیز داده‏های تکراری و نیز آزمون تی زوجی انجام شد.

یافته ‏ها: یافته‏ های مطالعه نشان داد، انجام درمان احتقان زدایی مختلط، منجر به افزایش میانگین درصد کاهش حجم ادم لنفاوی در 2 و 4 هفته بعد از مداخله)  0001/0(P<، افزایش میانگین کیفیت زندگی) 0001/0(P< و نیز افزایش میانگین اجزای کیفیت زندگی اعم از سلامت عمومی، وضعیت جسمانی، روانی و عملکرد اجتماعی طی یک ماه برنامه درمانی شده است.

نتیجه‏ گیری: این مطالعه نشان داد، برنامه احتقان‏ زدایی مختلط، درکاهش ادم لنفاوی و بهبود میزان کیفیت زندگی کلی، در زنان مبتلا به ادم لنفاوی متوسط بعد از جراحی پستان مؤثر است و با توجه به شیوع ابتلا به سرطان پستان و عدم آگاهی زنان از عوارض ناشی از درمان آن از جمله ادم لنفاوی، نتایج آن می‏تواند توسط محققان و دست‏ اندرکاران برنامه ‏های بهداشت عمومی مورد استفاده قرار گیرد.