عارفه ابراهیمی، مهدی بصیری مقدم، مهدی محمودزاده، آرزو سادات حاجی وثوق، موسی سجادی،
جلد ۱۷، شماره ۴ - ( مجله علمی بیماری های پستان ایران ۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی یکی از درمان‌های شناختی-رفتاری قلمداد می‌شود که فراگیری آن در بیماری‌هایی مانند سرطان پستان احتمالاً می‌تواند منجر به کاهش شدت درد و افزایش کیفیت زندگی در مبتلایان شود، لذا این مطالعه با هدف تأثیر آموزش مجازی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر شدت درد و کیفیت زندگی زنان تحت درمان سرطان پستان انجام شده است.
روش بررسی: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی شده بوده که در مورد ۵۴ نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌کننده به بیمارستان سیدالشهدا‌ی اصفهان در سال ۱۴۰۲ انجام شد. واحدهای پژوهش بر اساس معیارهای ورود انتخاب و به طور تصادفی به روش بلوک‌های جایگشتی به دو گروه آزمون (۲۷ نفر) و کنترل (۲۷ نفر) تخصیص یافتند. گروه آزمون برنامه‌ی آموزشی مجازی را در ۸ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای (یکبار در هفته) به شیوه‌ی سخنرانی و پرسش و پاسخ دریافت کردند. جلسه اول و آخر به صورت آنلاین در بستر سامانه اسکای روم و سایر جلسات به صورت آفلاین از طریق تشکیل گروه در شبکه اجتماعی ایتا در قالب ارسال ویدئو اجراشد. گروه کنترل آموزش خاصی دریافت نکردند. در هر دو گروه قبل و بعد از مداخله آموزشی شدت درد و کیفیت زندگی اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار (spss) نسخه ۲۰ و با استفاده از آزمون‌های کای اسکوئر، تی مستقل و تی زوجی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح معنی‌داری کمتر از ۵ درصد انجام شد.
یافته‌ها: دو گروه مورد مطالعه از نظر تمامی متغیرهای دموگرافیک همگن بودند. میانگین نمره شدت درد در گروه آزمون به صورت معنی‌داری بعد از مداخله کاهش یافت و نسبت به گروه کنترل نیز کاهش معنی‌داری داشت (۰۰۱/ ۰P <) اندازه اثر برای متغیر شدت درد ۴۱/ ۱ بود. کیفیت زندگی در گروه آزمون به صورت معنی‌داری بعد از مداخله افزایش یافت و نسبت به گروه کنترل نیز افزایش معنی‌داری داشت (۰۰۱/ ۰P <) اندازه اثر برای متغیر کیفیت زندگی ۹۵/ ۱ بود.
نتیجه گیری: مداخله آموزش مجازی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی باعث کاهش شدت درد و افزایش کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان می‌شود؛ بنابراین توصیه می‌شود با برنامه‌های مناسب از این روش نیز در کنار سایر درمان‌های پزشکی استفاده شود.
