مقدمه: سرطان پستان شایعترین سرطان زنان در سراسر جهان میباشد. این مطالعه با هدف بررسی سوابق خانوادگی، نشانهها و میزان بروز سرطان پستان در جمعیت زنان ۳۰ تا ۷۰ سال تحت پوشش مراکز بهداشت شهرستان اراک و همچنین درصد مشارکت ایشان در برنامه غربالگری انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، کلیه زنان ۳۰ تا ۷۰ سال تحت پوشش مراکز بهداشت شهرستان اراک در فاصله سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ که برای غربالگری سرطان پستان به مراکز بهداشتی-درمانی شهری، روستایی و حاشیه شهر اراک مراجعه کرده بودند و اطلاعات آنها در سامانه سیب ثبت شده بود بررسی شدند. سوابق خانوادگی و علایم و نشانههای ثبت شده بیماران گزارش و درصد مشارکت در برنامه غربالگری و میزان بروز سرطان پستان (در هر ۱۰,۰۰۰ نفر) در این گروه سنی محاسبه شد.
یافتهها: جمعیت زنان ۳۰ تا ۷۰ سال تحت پوشش مراکز بهداشت شهرستان اراک ۷۴۳/۱۴۵ نفر بود و ۱۶۸/۵۶ نفر (۵/۳۸%) در برنامه غربالگری سرطان پستان شرکت کرده بودند. درصد مشارکت افراد ساکن روستا (۳/۷۱%) بیشتر از شهر (۹/۳۳%) و حاشیه شهر (۱/۳۵%) بود. شایعترین مشکلات گزارش شده مربوط به سابقه خانوادگی سرطان پستان و توده پستان بود. میانگین (انحراف معیار) سن تشخیص سرطان پستان در جمعیت پژوهش ۴۹/۴۹ (۵۳/۹) سال بود. میزان بروز سرطان پستان در سالهای ۱۳۹۵، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸، بهترتیب، برابر ۸۵/۷، ۶۱/۸، ۲۶/۱۰ و ۷۰/۱۰ (در هر ۱۰,۰۰۰ نفر) بود که روند افزایشی داشته است. همچنین، بالاترین میزان بروز در گروه سنی ۵۹-۴۶ سال مشاهده شد.
نتیجهگیری: درصد مشارکت زنان در برنامه غربالگری سرطان پستان در جمعیت شهری و حاشیه شهر پایین است. با توجه به روند افزایشی بروز سرطان پستان، اطلاعرسانی در خصوص شناخت عوامل خطر و نشانههای سرطان پستان و اهمیت مراجعه بهموقع جهت غربالگری ضروری است.