محمدرسول مظفری مطلق، حمید نجات، حسن توزنده جانی، علی اکبر ثمری،
جلد ۱۳، شماره ۱ - ( فصلنامه بيماري‌هاي پستان ايران ۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: با توجه به شیوع بالای همبودی مشکلات روان‌شناختی با دردهای مزمن و سرطان نیاز به طراحی و اجرای مداخلات مناسب در این زمینه ضروری است؛ بنابراین این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی – رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی بر دردهای سرطانی مبتلایان به سرطان پستان صورت گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه نیمه آزمایشی با پیش- پس‌آزمون و کنترل تعداد ۲۴ بیمار مبتلا به سرطان پستان به روش هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند (هر گروه ۱۲ نفر). شرکت‌کنندگان با پرسشنامه‌های درد سرطانی کوتاه، خودکارآمدی درد و فاجعه سازی درد قبل، بلافاصله بعد و یک ماه بعد از مداخله ارزیابی شدند. شرکت‌کنندگان در گروه مداخله به مدت ۸ هفته مداخله درمان شناختی- رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی را دریافت کردند. افراد گروه کنترل در این بازه زمانی از طرف تیم تحقیق مداخله‌ای دریافت نکرد. جهت تحلیل یافته از روش های آماری توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار)، خی دو، تی تست و تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های حاصل از آزمون کوواریانس حاکی از این بود که با کنترل اثر پیش‌آزمون در مرحله پس‌آزمون و پیگیری در هر سه متغیر درد ادراک شده، فاجعه سازی درد و خودکارآمدی درد تفاوت معناداری بین گروه کنترل و مداخله وجود دارد (۰۰۱/۰P>). در مرحله پس‌آزمون و پیگیری کاهش در نمرات درد و فاجعه سازی درد و افزایش در نمرات خودکارآمدی درد مشاهده شد. ضریب اتا برای مرحله پس آزمون در متغیرهای درد، فاجعه سازی درد و خودکارآمدی درد معادل ۸۵/۰، ۷۸/۰ و ۷۰/۰ تغییرات در گروه مداخله نسبت به کنترل نشان داد. در مرحله پیگیری ضریب اتا برای متغیرهای درد ادراک شده، فاجعه سازی درد و خودکارآمدی درد به ترتیب ۸۷/۰ ، ۷۵/۰ و۷۹/۰ به دست آمد.
نتیجه‌گیری: درمان شناختی- رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی در کاهش درد ادراک، خودکارآمدی درد و فاجعه سازی درد در بیماران مبتلا به سرطان پستان مؤثر است؛ بنابراین با توجه به‌صرفه اقتصادی و دسترسی آسان‌تر این روش درمانی به‌عنوان یک درمان تکمیلی برای بیماران سرطان پستان پیشنهاد می‌شود.
