مقدمه: سرطان پستان شایعترین بدخیمی زنان در دنیا با بیش از یک میلیون مورد جدید در سال میباشد. رشد سرطان پستان در انسان اغلب با هورمونهای استروئیدی نظیر استروژن و فاکتورهای رشد پپتیدی تنظیم میشود که با گیرندههای فاکتور رشد اپیدرمی یک و دو در همکنشی دارند. سطح گیرندههای هورمونی در بافت طبیعی پستان پایین است ولی در دوسوم موارد سرطان پستان سطح این گیرندهها بالاتر میباشد.
روش بررسی: در این مطالعه ما به بررسی ۲۳۷ بیمار مبتلا به سرطان پستان که در بین سالهای ۱۳۸۸- ۱۳۸۲ به کلینیک انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تبریز مراجعه کرده بودند، پرداختیم. اطلاعات مربوط به متغیرها از طریق پرسشنامه جمعآوری گردید. دادههای بهدست آمده با استفاده از نرمافزار آماری SPSS ۱۶ و آزمونهای آماری مناسب آنالیز شدند.
یافتهها: از مجموع ۲۳۷ بیمار (۶/۵۰ درصد) از بیماران گیرنده استروژنی مثبت ، ۹/۴۸ درصد گیرنده پروژسترونی مثبت و ۱/۳۷ درصد HER-۲/neu مثبت بودند. بیشترین درصد HER-۲/neu مثبت (۶/۵۱ درصد) در گروه سنی بالای ۶۰ سال و کمترین آن (۲۵ درصد) در گروه سنی ۴۰-۳۱ سال بود. بیشترین درصد گیرنده هورمون مثبت (۷۱ درصد) در گروه سنی بالای ۶۰ سال و کمترین آن (۵۰ درصد) در گروه سنی زیر ۳۰ سال بود. ۵/۳۵ درصد از بیمارانی که در سنین قبل از یائسگی قرار داشتند، HER-۲/neu مثبت بودند درحالیکه این رقم در مورد گیرنده هورمونی HR مثبت، ۶۴ درصد بود. در افراد با درگیری گره لنفی ، درصد HER-۲/neu مثبت و HR مثبت به ترتیب ۴/۳۵ درصد و ۴/۶۵ درصد بود، درحالیکه در افراد بدون درگیری گره لنفی، ۳۹ درصد و ۹/۶۱ درصد بود. بیشترین درصد مثبت بودن HER-۲/neu مربوط به stage I و HR مربوط به stage IV بود.
نتیجهگیری: اطلاعات بهدستآمده گویای یک ارتباط معکوس میان میزان بیان فاکتور رشد اپیدرمی دو و رسپتورهای هورمونی در نمونههای سرطان پستان میباشد. بهعنوان مثال ۵۵-۴۰ درصد نمونهها با بیان فاکتور رشد اپیدرمی دو فاقد رسپتور هورمونی بودند. هم حضور رستپور هورمونی و هم بیان ژن HER-۲/neu در سرطان پستان بهعنوان فاکتورهای پیشآگهیکنندۀ مهمی شناخته شدهاند.