مجله علمی

---

  مقدمه: بیومارکرهایی همچون گیرنده‌های استروئیدی، HER۲/neu و P۵۳ ، نقشی کلیدی در ارزیابی سیر بالینی، پیش‌آگهی و نیز تعیین نوع درمان سرطان پستان ایفا می‌نمایند. با وجود تحقیقات گسترده در این زمینه، اختلافات موجود در نتایج و نیز تأثیر عوامل جمعیتی در وضعیت این بیومارکرها، اهمیت بررسی‌های بیشتر در مناطق گوناگون از جمله کشور ایران را خاطرنشان می‌سازد. در مطالعه حاضر، ارتباط ژن‌های HER۲/neu ، p۵۳ ، ER و PR با میزان بقا در مبتلایان به سرطان پستان شهر مشهد ، مورد بررسی قرار گرفت.

  روش بررسی : این مطالعه بر روی ۳۳۹ بیمار مبتلا به سرطان پستان که از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ به بیمارستان‌های قائم ^(عج) و امید مشهد معرفی شده بودند، انجام گردید. به این منظور، وضعیت ایمونوهیستوشیمی بیومارکرها و نیز وضعیت بیمار در پیگیری‌های متوالی از نظر عود بیماری ثبت گردید. پیگیری بیماران تا پایان سال ۱۳۸۵ ادامه یافت.

  یافته‌ها : در ارزیابی ایمونوهیستوشیمی، به ترتیب۶/۴۶، ۸/۴۳، ۷/۵۱ و ۱/۳۶ درصد از بیماران از نظر ER ، PR ، HER۲/neu و p۵۳ مثبت بودند. همراهی ER با PR ( P < ۰,۰۰۱ ) و HER۲/neu با p۵۳ ( P = ۰.۰۴۱ ) به‌طور معنی داری مشاهده شد. همچنین بین ER با HER۲/neu ارتباط مستقیم و معنا‌داری مشاهده شد ( P = ۰.۰۰۱ ). در آنالیز بقاء، ارتباط معناداری بین بیومارکرها و بقای عاری از عود مشاهده نگردید.

نتیجه‌گیری : الگوی متفاوت بدست آمده در زمینه نقش پروگنوستیک بیومارکرهای سرطان پستان در منطقه شمال شرق کشور، نشان‌دهنده تأثیر عمده فاکتورهای جمعیتی در این زمینه است. با توجه به اینکه تاکنون مطالعه مشابهی در این منطقه انجام نشده است، بررسی حاضر می‌تواند مبنایی برای مطالعات گسترده‌تر در منطقه با تأکید بر زیرگروه‌های جمعیتی خاص باشد

---

  مقدمه : طول عمر بیماران با سرطان پستان تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند درگیری غدد لنفاوی زیر بغل، اندازه تومور، وجود یا عدم وجود گیرنده‌های هورمونی و نوع روش درمان قرار دارد و شناخت و بررسی هر یک به خصوص در بیماران کشورمان بسیار حائز اهمیت است.

  روش بررسی: در این مطالعه ۸۸ بیمار مبتلا به سرطان پستان با شرایط N۰, N۱, T۱, T۲, T۳ پس از عمل جراحی تحت درمان‌های کمکی رادیوتراپی- شیمی درمانی- تاموکسی فن- حذف تخمدان ها، درمان ترکیبی با ۲ یا چند نوع درمان و یا حتی یک نوع از درمان‌ها قرار گرفتند. سپس بیماران بین ۳-۲ سال بطور منظم پیگیری و از نظر تأثیر عوامل پروگنوستیک در عود بیماری بررسی شدند. نتایج با استفاده از آزمون‌های X^۲ و آزمون دقیق فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته ها: طول عمر بدون بیماری (Disease free survival) و طول عمر کلی (Overal survival) به ترتیب ۳/۷۷% و ۵/۸۷% بود و ۲۳% از بیماران دچار عود شدند (۲۰ بیمار) و ۵/۱۲% (۱۱بیمار) فوت کردند. بیشترین محل عود، استخوان بود. بیماران با غدد لنفاوی درگیر، ۳۲% بیشتر از بیماران بدون درگیری غدد لنفاوی دچار عود شدند. بیماران با تومور T۲ ، ۱۷% بیشتر از بیماران با تومور T۱ عود داشتند. اما بیماران مرحله T۳ نسبت به T۲ ۹% کمتر عود داشته و با بررسی بیشتر این دو گروه و مقایسه آنها با گروه مشابه از نظر درگیری غدد لنفاوی و درمان آنان، اختلاف واضح تر شده و نسبت به T۳ ۲۱% کمتر عود بیماری دیده شد. وضعیت یائسگی بیماران تأثیر معناداری در میزان عود نداشت. بیمارانی که تومور با گیرنده استروژن مثبت داشتند، با عود کمتری همراه بودند (۱۰% در برابر ۲۵%) و در تعداد محدودی از بیماران که حذف تخمدان‌ها هم انجام شده بود، هیچگونه عودی دیده نشد ( P< ۰,۰۰۱ ). بیمارانی که با عمل جراحی حفظ پستان درمان شده بودند هیچکدام عود در پستان حفظ شده نداشتند. در استفاده از رژیم شیمی درمانی شامل ۴ دوره آدریامایسین و سپس ۴ دوره نسبت به ۶ دوره CMF در بیماران با تعداد غدد لنفاوی درگیر بیشتر از ۳ عدد و در حالت T۲ یا T۳ ، ۱۳% تفاوت در عود به نفع گروه درمانی اول دیده شد. نهایت اینکه بیماران با غدد لنفاوی مثبت که رادیوتراپی را همراه دیگر درمان‌های کمکی دریافت کرده بودند، تنها ۱۰% عود موضعی داشتند و ۹۰% کنترل موضعی داشته ایم.

نتیجه گیری: چنانچه در مراحل ابتدایی بدون درگیری غدد لنفاوی، بیماریابی و درمان مناسب انجام شود، افزایش طول عمر قابل توجه در سرطان پستان مشاهده می‌شود.

---

مقدمه: تعداد و اندازه پایگاه داده های پزشکی به سرعت در حال افزایش است و مدل های توسعه یافته تکنیک داده کاوی می توانند برای پزشکان جهت کمک در تصمیم گیری موثر و کاربردی باشند. هدف اصلی از این مقاله، گزارش یک پروژه تحقیقاتی به منظور مقایسه الگوریتم های مختلف داده کاوی از طریق مقایسه حساسیت، ویژگی و دقت بین آنها، جهت انتخاب دقیق ترین مدل برای پیش بینی عود مجدد سرطان پستان در زنان مبتلا بوده است. در حقیقت بیان کاربرد عملی داده کاوی در حوزه سرطان پستان با استفاده از داده های ثبت شده در پایگاه داده است که به فراهم کردن اطلاعات ضروری و دانش مورد نیاز پزشکان در تصمیم گیری بهتر کمک می کند. مواد و روش ها: این تحقیق در خصوص بیماران مبتلا به سرطان پستان که حداقل هرکدام به مدت دو سال تحت پیگیری بوده اند، انجام شد. اطلاعات این بیماران در مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی برای پیگیری اقدامات درمانی ثبت و بیماران حداقل به مدت دو سال پس از تشخیص، تحت نظر این مرکز بوده و پیگیری های بعدی برای آنها انجام شده است. به منظور توسعه مدل های پیش بینی جهت پیش بینی عود سرطان پستان، از درختان تصمیم گیری(C۵,۰)، ماشین بردار پشتیبان(SVM: Support Vector Machines) و تکنیک های شبکه های عصبی مصنوعی(Artificial Neural Networks :ANNs) با بهره-گیری از پایگاه داده مذکور استفاده شده است. نتایج: بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که دقت در سه الگوریتم داده کاوی، یعنی درخت تصمیم گیری، ANN و SVM به ترتیب ۹۳۶/۰ ،۹۴۷/۰ و ۹۵۷/۰ بوده است. بحث و نتیجه گیری: مدل طبقه بندی SVM در پیش بینی عود مجدد سرطان پستان، حداقل میزان خطا و بیشترین دقت را داشت که بالاتر از درخت تصمیم گیری و مدل ANN بود و دقت پیش بینی در مدل درخت تصمیم گیری(C۵.۰) نیز پایین ترین میزان در بین سه مدل پیش بینی را نشان داد. نتایج به دست آمده حاکی از افزایش درصد صحت نتایج، با بهره گیری از روش های تقویت و هرس کردن بوده است.

---

---

---

 

---

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی بر سطح سلامت روان زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد.
روش بررسی: مطالعه­ی حاضر از نوع کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی و طرح آن از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به کلینیک تخصصی بیماری‌های پستان شهر مشهد بود. از بین آنها، ۳۰ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت آموزش پروتکل بهبود سازگاری قرار گرفت و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله­ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس بود. داده­ها با روش آزمون­ تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS-۲۴ تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که بین دو گروه از جهت ترکیب خطی خرده مقیاس‌های افسردگی، اضطراب و استرس تفاوت معناداری وجود دارد (۳۰/۰=لامبدای ویکلز، ۰۵/۰, p<۷۳/۱۷= F). نتایج تحلیل کواریانس تک متغیری نشان داد که پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی موجب کاهش معنادار افسردگی، اضطراب و استرس زنان مبتلا به سرطان پستان شده است (۰۰۱/۰P<) و اندازه اثر گروه بر این متغیرها به ترتیب ۶۵، ۳۳ و ۵۴ درصد بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی با ایجاد سازگاری معنوی، روان شناختی، اجتماعی، عاطفی و جسمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان موجب بهبود سطح سلامت روان در آنها شد.

---

---

---

مقدمه: در حال حاضر جراحی حفظ پستان همراه با رادیوتراپی درمان استاندارد سرطان پستان در مراحل اولیه می‌باشد. در این نوع جراحی وضعیت مارژین جراحی نقش مهمی در بروز عود موضعی بیماری دارد. این مطالعه رابطه بین وضعیت مارژین‌های جراحی با میزان عود موضعی در بیماران  مبتلا به سرطان  پستان را  مورد بررسی قرار داده است‌.

روش بررسی: در یک مطالعه طولی گذشته‌نگر  اطلاعات پرونده بیماران مبتلا به سرطان پستان که در بازه‌ی زمانی ابتدای سال ۱۳۸۰ تا ابتدای سال ۱۴۰۰ در پژوهشکده سرطان معتمد تحت انجام جراحی حفظ پستان قرار گرفته بودند  از نظر بروز عود موضعی و عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد مطالعه شامل خصوصیات دموگرافیک‌، سن بیمار در زمان تشخیص‌، اندازه تومور، درگیری غدد لنفاوی، ساب تایپ مولکولار، وضعیت مارژین‌های جراحی، گرید هیستولوژیک، تهاجم لنفی_ عروقی  و عود موضعی بودند. مارژین نزدیک به فاصله کمتر از ۲ میلی‌متر‌، مارژین پاک به فاصله بیش از ۲ میلی‌متر و مارژین درگیر به وجود سلول‌های سرطانی در یکی از مارژین‌های جراحی اطلاق گردید. اطلاعات استخراج شده از پرونده بیماران مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته‌ها: در مجموع از ۱۷۱۶ نفر بیمار مبتلا به سرطان پستان با جراحی حفظ پستان،  (۷/۷%)۱۳۳ بیمار در طی دوره پیگیری  ۵ تا ۲۱۰ ماهه دچار عود موضعی شدند. اگرچه در آزمون تک متغیره تعداد زیادی از متغیرها ارتباط معنی‌داری با عود بیماری نشان داده بودند، اما در آنالیز چند متغیره  رگرسیون لجستیک درگیری مارژین نسبت به پاک بودن با OR برابر با ۹/۲۷ و دامنه اطمینان ۹۵% (۴۱/۳۶– ۲/۰۸) و مرحله III بیماری با OR برابر با ۶/۶۹ و دامنه اطمینان ۹۵% (۲۲/۹۴– ۱/۹۵) ارتباط معناداری با افزایش میزان عود موضعی نشان دادند.

  نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیانگر این است که علاوه بر درگیر بودن مارژین جراحی، عواملی مانند گیرنده‌ی استروژن، پروژسترون، Her۲-neu، مارژین تومور، Ki۶۷ و مرحله بیماری با افزایش خطر عود موضعی در ارتباط هستند. ارتباط مستقل درگیر بودن مارژین جراحی و مرحله III بیماری با افزایش خطر عود موضعی می‌تواند در برنامه‌ریزی جراحی و میزان کافی فاصله تومور از مارژین جراحی برای کاهش میزان عود موضعی در این بیماران کمک کننده باشد. انجام مطالعات  با حجم نمونه بیشتر و زمان پیگیری طولانی‌تر نتایج قطعی‏‌تری را به ‏دنبال خواهد داشت.